Spis z natury u podatników prowadzących KPIR

Spis z natury – jak wykonać, jeśli prowadzisz Księgę Przychodów i Rozchodów?

Spis z natury powinien obejmować niektóre składniki majątku zgodnie z § 27 ust 1 Rozporządzenia w sprawie prowadzenia Ksiąg Przychodów i Rozchodów.

Spis z natury u podatników prowadzących KPiR powinien być wykonywany na koniec roku podatkowego.

Co powinien obejmować spis z natury?

Zgodnie z § 27 ust 1 Rozporządzenia w sprawie prowadzenia KPiR podatnicy prowadzący KPiR są zobowiązani do sporządzenia wpisania do księgi spisu z natury niektórych składników majątku, co do zasady na koniec każdego roku podatkowego. Określenie wartości spisu z natury na koniec roku pozwala na prawidłowe ustalenie podatku za dany rok podatkowy.

Podatnicy sporządzają spis:

• towarów handlowych,
• materiałów podstawowych i pomocniczych,
• produkcji w toku,
• półwyrobów, wyrobów gotowych, braków i odpadów.

Spis z natury obejmuje również towary stanowiące własność podatnika, w tym znajdujące się w dniu sporządzenia spisu poza zakładem podatnika. Do spisu wlicza się także towary obce znajdujące się w zakładzie, które nie podlegają wycenie (wystarczy określenie ich ilości oraz właściciela).

Spis z natury na koniec roku nie obejmuje wyposażenia, środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Dane, które powinny znaleźć się na spisie z natury to:

• imię i nazwisko właściciela, nazwa firmy,
• data sporządzenia spisu,
• numer kolejny pozycji arkusza,
• szczegółowe określenie składników spisu,
• jednostka miary, ilość stwierdzona w czasie spisu, cenę w PLN, wartość pozycji,
• łączna wartość spisu oraz klauzula „spis zakończony na pozycji…”,
• podpisy osób sporządzających spis oraz podpis właściciela.

U przedsiębiorców prowadzących kantory spis obejmuje wartości dewizowe.

Przedsiębiorcy prowadzący księgarnie i antykwariaty w spisie mogą wpisać pod jedną pozycją wydawnictwa o tej samej cenie, bez względu na nazwę i nazwisko autora, z podziałem na książki, broszury, albumy i inne.

Przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej spisem należy objąć niezużyte w toku produkcji materiały i surowce oraz ilości zwierząt wg gatunków z podziałem na grupy.

Spis z natury. Jak zrobić wycenę składników?

Wycena składników powinna być dokonana do 14 dni od dnia sporządzenia spisu.

Określając wartość należy zastosować:

• materiały i towary – wg cen nabycia lub zakupu albo wg cen rynkowych, jeśli są niższe od cen zakupu lub nabycia,
• półfabrykanty, wyroby gotowe, braki własnej produkcji – wg kosztów wytworzenia,
• produkcja niezakończona przy działalność budowlanej i usługowej – wg kosztów wytworzenia, z tym, że nie może to być wartość niższa od kosztów materiałów bezpośrednich zużytych do produkcji niezakończonej,
• odpady użytkowe, które w toku działalności utraciły swoją pierwotną wartość użytkową – wg wartości wynikającej z oszacowania uwzględniającej ich przydatności do dalszego użytkowania,
• niesprzedane wartości dewizowe – wg cen zakupu, jednak w wysokości nie wyższej niż kurs średni ogłaszany przez NBP w dniu kończącym rok podatkowy,
• produkcja zwierzęca – wg cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, z uwzględnieniem gatunku, grupy i wagi zwierząt.

W przypadku, gdy podatnik na koniec roku podatkowego nie posiada składników majątku podlegających spisowi, również ma obowiązek sporządzić odpowiedni dokument, z którego będzie wynikała wartość zerowa remanentu.

Wartość remanentu należy wpisać do KPiR jako ostatnia pozycja w księdze. Zasadne jest również umieszczenie remanentu „zerowego” w księdze. Wartość spisu z natury na koniec roku jest także wartością remanentu początkowego, którą należy umieścić w księdze pod pozycją nr 1.

Ewelina Policha